Jak można zaangażować się w powstawanie studium i planu zagospodarowania?

Plan zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania w bezpośredni lub pośredni sposób dotyczą każdego mieszkańca gminy. Szczególnie zainteresowane są nimi osoby planujące budowę domu, sprzedaż lub kupno działki, inwestorzy poszukujący terenów m. in. pod budowę hali produkcyjnej czy też deweloperzy. Wytyczne w nim zawarte mają znaczenie dla lokalnej społeczności – decydują o tym, co będzie się znajdowało w sąsiedztwie, gdzie będą zlokalizowane obiekty handlowe, jak będą przebiegały drogi publiczne, a także gdzie będzie można korzystać z terenów zielonych.

Zagospodarowanie przestrzenne ma ogromny wpływ na jakość życia oraz nakłada szereg ograniczeń w  projektowania domu czy innego budynku. Nie każdy jednak wie, że może brać czynny udział w procedurze sporządzania studium i planów miejscowych.

Po pierwsze: uczestnictwo w życiu gminy

Gmina, przystępując do sporządzenia studium i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, umieszcza ogłoszenia na swojej stronie internetowej, w prasie lokalnej lub na tablicy ogłoszeń. Należy śledzić co dzieje się w życiu gminy, aby wiedzieć jakie dokumenty planistyczne będą w najbliższym czasie sporządzane.

Po drugie: złożenie wniosku

Wnioski są przykładem inicjatywy obywatelskiej, każdy może zgłosić swoje pomysły i propozycje dotyczące zagospodarowania przestrzeni, które jego zdaniem powinno uwzględniać studium lub miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Wnioski można składać w ramach procedury planistycznej, przed rozpoczęciem prac nad projektem dokumentu, w terminie określonym w ogłoszeniu o przystąpieniu do sporządzania mpzp lub studium. Takie wnioski muszą zostać rozpatrzone przez wójta/burmistrza/prezydenta, który podejmuje decyzję, czy będą one uwzględniane podczas prac nad dokumentem.

Ponadto istnieje możliwość składania wniosków o sporządzenie lub zmianę dokumentów planistycznych, np. w przypadku gdy zapisy obowiązującego studium lub miejscowego planu nie pozwalają na realizację planowanej inwestycji. Taki wniosek można złożyć w dowolnym momencie. Należy jednak mieć na uwadze, że ma on charakter postulatywny i nie obowiązują go żadne procedury ani termin rozpatrzenia.

Wszystkie osoby zainteresowane mają możliwość składania wniosków do dokumentów planistycznych.

Po trzecie: udział w konsultacjach społecznych

Podczas sporządzania dokumentów planistycznych odbywają się konsultacje społeczne. Obowiązkowym etapem procedury planistycznej jest wyłożenie projektu dokumentu do publicznego wglądu oraz dyskusja publiczna. Dają one możliwość zapoznania się z projektem dokumentu, a także wyrażenia opinii, potrzeb oraz propozycji z nim związanych. Każdy może złożyć uwagę do projektu dokumentu, aby wskazać jakie jego zdaniem zmiany powinny zostać wprowadzone, m. in. w zakresie przeznaczenia terenów, przebiegu dróg publicznych. Uwagi można składać podczas wyłożenia dokumentu do publicznego wglądu, a także w przypadku planu 14 dni od daty jego zakończenia, natomiast w przypadku studium – 21 dni. Wszystkie uwagi złożone w terminie muszą być rozpatrzone, jednak to władze gminy decydują, które z nich zostaną uwzględnione w dokumencie, a które odrzucone. Istotnym jest, aby składane uwagi były odpowiednio uzasadnione i uargumentowane, co zwiększy szanse na ich pozytywne rozpatrzenie.

Nieobowiązkowe, jednak często praktykowane przez samorządy, są także inne formy konsultacji społecznych, do których należą m. in. warsztaty urbanistyczne. Zazwyczaj odbywają się one przed przystąpieniem do sporządzenia dokumentu, bądź też w początkowych pracach projektowych.

Przygotowując się do udziału w konsultacjach społecznych warto zrobić listę pytań i próśb, które chcemy skierować do samorządu lub projektantów.

Możliwość ingerowania mieszkańców i inwestorów w dokumenty planistyczne niesie korzyść dla wszystkich, których one dotyczą, pozwala uniknąć konfliktów przestrzennych oraz sprawia, że gmina jest optymalnie zagospodarowana, zgodnie z potrzebami społeczeństwa.

Źródło: Budplan – Analiza urbanistyczna