Wodomierz to urządzenie, które znajduje się w każdym domu. Stanowi rodzaj przyrządu pomiarowego, którego zadaniem jest scalenie przepływomierza z licznikiem. Efektem pracy wodomierza jest odczyt danych, które wskazują na stopień zużycia wody. Dane podawane są w metrach sześciennych lub rzadziej w galonach. Sprawdźmy, jak przepisy prawne regulują wymianę wodomierzy.
Zastosowanie wodomierzy
Współczesne budownictwo wykorzystuje stosowanie wodomierzy, które umożliwiają odczytanie poziomu zużycia wody przez odbiorcę. Ich zastosowanie niesie za sobą pewne korzyści. Jedną z nich, jest możliwość wprowadzenia innych niż ryczałtowe sposobów rozliczeń i uiszczania opłat za pobór wody. Dzięki temu, odbiorca zyskuje szansę sprawiedliwego rozliczania rachunków “za wodę”, które nie stanowi odgórnie naliczonej kwoty, często będącej kwotą zawyżoną. Wodomierze umożliwiają odprowadzanie opłat jedynie za to, czego się używa. Wysokość opłaty jest wprost proporcjonalna do stopnia zużycia wody. Im więcej wody zużyjemy, tym więcej zapłacimy, jeżeli zaś będziemy oszczędni i zużycie wody będzie na niewielkim poziomie, nasz rachunek będzie odpowiednio niższy.
Używanie wodomierzy zgodnie z prawem
Przepisy prawa ustalają nie tylko długość używania wodomierza, lecz również ściśle kontrolują cały proces korzystania z przyrządu. Korzystanie z wodomierza odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami tzw. Prawa o miarach. Ustawa przewiduje odpowiednie kary, za stosowanie wodomierzy niezgodnie z przepisami prawa.
Jako, że wodomierze zostały przeznaczone do liczenia przepływającej wody, wskazywania jej zużycia i dzięki temu, stanowią podstawę do przygotowania materiału do rozliczania, które nakłada na odbiorcę konieczność uiszczenia odpowiedniej opłaty za wykorzystaną wodę zgodnie z ustalonym taryfikatorem. Prawo o miarach stwierdza, że rozliczenia z tytułu zużycia wody, którego stopień wskazują wodomierze, stanowią obrót między spółdzielnią, a mieszkańcami, a obrót ten przyjmuje cechy obrotu publicznego. Korzystanie z wodomierzy podlega okresowej kontroli przyrządu pomiarowego, który stanowi podstawę do obliczania należytej opłaty. Jest to tzw. kontrola metrologiczna, która określa poprawność działania wodomierza i na tej podstawie przyznaje prawo do korzystania z niego lub wymusza konieczność jego wymiany. Prawo to dotyczy zarówno wodomierzy zamontowanych zarówno w rurach, których przeznaczeniem jest zasilanie całego budynku, jak i tych, które mierzą stopień zużycia wody w danym lokalu mieszkaniowym. Kontrole metrologiczne przyznają tzw. legalizację, a więc swoisty okres ważności wodomierza, który dokładnie określa długość terminu, w jakim mogą być one użytkowane.
Okresową legalizację przyrządów pomiarowych winien zapewnić ich właściciel. W tym miejscu, warto wyraźnie zaznaczyć, że właściciel wodomierza, nie musi być jego użytkownikiem, a zatem, właściciel i użytkownik to dwa różne podmioty. Za właściciela wodomierza, zgodnie z uchwaleniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, uważa się podmiot, który zapłacił za przyrząd z własnej kieszeni, zaś użytkownikiem wodomierza jest osoba fizyczna lub prawna, która bierze przyrząd w użytkowanie, stając się jednocześnie stroną transakcji rozliczeniowej. Ustawa nie określa, która ze stron jest zobowiązana do finansowania operacji legalizacji wodomierza (która zazwyczaj przybiera postać wymiany środkowego panelu przyrządu). Kwesta ta ustalana jest między zainteresowanymi stronami w umowie.
Ważność wodomierzy
Przepisy prawne ściśle określają termin ważności wodomierzy. Zgodnie z prawem, wodomierze można używać jedynie przez pewną określoną długość czasu, który zgodnie z ustawą wynosi pięć lat. Po upływie tego czasu, powinna nastąpić wymiana wodomierzy.
Może ona dokonać się w dwojaki sposób. Pierwszym sposobem jest fizyczna wymiana wodomierzy, czyli zamiana przyrządu, na nowy, który będzie posiadał ważną legalizację, będzie się nadawał do użytku przez kolejny termin ważności.
Drugi sposób wymiany wodomierzy nie zakłada pozbycia się przyrządu, którego używaliśmy do tej pory. Nowe, zamontowane wodomierze mają aktualną tzw. legalizację pierwotną, która zezwala na pięcioletnie korzystanie z tego przyrządu pomiarowego. Kiedy minie okres ważności wodomierza, aby mógł on być ponownie używany, należy przeprowadzić jego kolejną legalizację, czyli proces, który nadaje przyrządowi ważność na kolejny okres. Proces ten może przybrać dwojaką postać. W pierwszym wariancie, termin ważności legalizacji podany jest w miesiącach, w drugim, w latach. Jeżeli długość okresu ważności wodomierza podana jest w miesiącach, ważność legalizacji zaczyna obowiązywać od pierwszego dnia miesiąca, w którym proces został przeprowadzony. W wariancie drugim, ważność legalizacji rozpoczyna się od pierwszego dnia następnego roku.
Przepisy prawne zatem ściśle kodyfikują zasady korzystania z wodomierzy. Ustawa określa strony obrotu, ustala odpowiedzialność prawną za należyte korzystanie z przyrządów, przyznaje okres ważności wodomierza i wymusza jego okresowe kontrole metrologiczne.